Σταυρούλα Μόκκα: 25 Χρόνια Δημιουργίας, Διακρίσεων και Αγάπης για το Θέατρο

Αγαπητή κυρία Μόκα,

Είστε μέλος της θεατρικής ομάδας από το 1995. Ποια είναι η πορεία σας αυτά τα χρόνια και ποιες σημαντικές στιγμές έχετε ζήσει υπό την καθοδήγηση της κυρίας Κατερίνας Μπλάτσου;

Το ταξίδι μου στην ερασιτεχνική Θεατρική Ομάδα του Δήμου Παπάγου- Χολαργού ξεκίνησε το 1995, από την μεγάλη μου αγάπη για το θέατρο, από ανάγκη για έκφραση αλλά και μοίρασμα αυτού του συναισθήματος με ανθρώπους που έχουν το ίδιο πάθος! Η θεατρική μας ομάδα, υπό την καθοδήγηση της θεατρολόγου κας Κατερίνας Μπλάτσου, δίνει χώρο για έκφραση, δημιουργία, πειραματισμό και εξερεύνηση των διαφόρων πτυχών της ανθρώπινης ψυχής. Είναι μία από τις πιο σημαντικές εμπειρίες της ζωής μου. Μέσα σε αυτά τα χρόνια, η ομάδα μας έχει εξελιχθεί και έχει αποκτήσει πολλές διακρίσεις, το κυριότερο, όμως, είναι ότι έχουμε χτίσει μεταξύ μας τους πανίσχυρους εκείνους δεσμούς, που χαρακτηρίζουν την πραγματική φιλία!

Είμαι ιδιαίτερα ευγνώμων που, συνολικά, μου έχουν απονεμηθεί επτά Πανελλήνια βραβεία, τρία βραβεία Α’ Γυναικείων ρόλων, ένα Β’ Γυναικείου ρόλου καθώς και τρία βραβεία επιμέλειας Κοστουμιών. Από τις παραστάσεις που ξεχωρίζω ιδιαίτερα είναι η «Όπερα της Πεντάρας», του Μπέρτολτ Μπρεχτ όπου ερμήνευσα το ρόλο της «Πόλυ Πήτσαμ» και για τον οποίο κατέκτησα το πρώτο μου βραβείο Α’ Γυναικείου ρόλου. Ήταν ένας ρόλος που συνδύαζε την υποκριτική με το τραγούδι, κάτι που το έκανε ιδιαίτερα απαιτητικό αλλά και ξεχωριστό την ίδια στιγμή. Επίσης, η συμμετοχή μου στο έργο «Η κωμωδία ενός αυτόχειρα» του Νικολάι Έρντμαν, όπου, πρόσφατα, μου απονεμήθηκε το Βραβείο Α’ Γυναικείου Ρόλου για την ερμηνεία του ρόλου της «Μαρίας Λουκάνοβνα», είναι μια από τις πιο αγαπημένες μου στιγμές.

Πώς νιώθετε για την αναγνώριση της δουλειάς σας τόσο ως ηθοποιού όσο και ως ενδυματολόγου στους 37ους Πανελλήνιους Θεατρικούς Αγώνες; Πόσο σημαντική είναι αυτή η διάκριση για εσάς προσωπικά και για την ομάδα;

Είναι πραγματικά τεράστια τιμή! Είναι η επισφράγιση της αφοσίωσης, της δέσμευσης και της αγάπης που τρέφω για το θέατρο. Η διάκριση αυτή, πέρα από την προσωπική ικανοποίηση  είναι πολύ σημαντική και για την ομάδα μας. Είναι αποτέλεσμα συλλογικής προσπάθειας και αποτελεί ένα τεράστιο κίνητρο για συνέχιση της καλλιτεχνικής μας δημιουργίας, ενώ ταυτόχρονα ανεβάζει το επίπεδο των παραστάσεων που προσφέρουμε, ενισχύει το ηθικό όλων των μελών και επιβεβαιώνει τη σημασία της ενότητας, της συνοχής και της αλληλοϋποστήριξης. Μας δίνει κίνητρο να συνεχίσουμε να δημιουργούμε με πάθος και μεράκι και να απολαμβάνουμε κάθε στιγμή πάνω στη σκηνή. Φέτος οι συμμετοχές στους Πανελλήνιους Θεατρικούς Αγώνες ήταν περισσότερες από ποτέ και το επίπεδο των άλλων ομάδων που συμμετείχαν ιδιαίτερα υψηλό. Η ομάδα μας όμως βρίσκεται σε μία ανοδική πορεία και αυτό εκτιμήθηκε ιδιαιτέρως από το κοινό και την κριτική επιτροπή.

Η θεατρική ομάδα του Δήμου Παπάγου-Χολαργού έχει μια μακρά παράδοση στις βραβεύσεις. Ποια είναι τα στοιχεία που πιστεύετε ότι συμβάλλουν στην επιτυχία της και ποιος είναι ο ρόλος σας σε αυτή την πορεία;

Η θεατρική ομάδα του Δήμου Παπάγου-Χολαργού έχει χτίσει μια μακρά και επιτυχημένη πορεία, η οποία αντικατοπτρίζεται στις πολλές βραβεύσεις που έχουμε λάβει μέσα σε αυτά τα χρόνια. Η επιτυχία της οφείλεται σε κάποια βασικά στοιχεία, όπως, για παράδειγμα, τη δέσμευση, την ομαδικότητα και την αρμονική συνύπαρξη, τη σκληρή δουλειά αλλά και την μεγάλη αγάπη για το θέατρο που μοιραζόμαστε. Αν και είμαστε όλοι ερασιτέχνες, η προσήλωσή μας είναι επαγγελματική! Το θέατρο δεν είναι για εμάς απλά ένα «χόμπι», αλλά τρόπος ζωής. Η αφοσίωση της Κ. Μπλάτσου αλλά και η επιμονή της στη λεπτομέρεια, μας εμπνέει να εξελισσόμαστε συνεχώς. Οι πρόβες είναι σίγουρα πολύωρες και απαιτητικές, αλλά όλοι προσφέρουμε το χρόνο και το πάθος μας για να βγει το καλύτερο αποτέλεσμα .Επίσης, η ομαδικότητα είναι βασικό συστατικό για την επιτυχία μας. Αυτή η αίσθηση «οικογένειας» που έχουμε αναπτύξει μας δίνει τη δύναμη να ξεπερνάμε τις δυσκολίες και να παραμένουμε ενωμένοι. Οι ερασιτέχνες ηθοποιοί δεν έχουμε επαγγελματική εκπαίδευση, ούτε και τεχνικές υψηλού επιπέδου που διδάσκονται στις δραματικές σχολές, παρ’ όλα αυτά, όμως, το πάθος και η αυθεντικότητα στην έκφραση που φέρνουμε στη σκηνή μπορούν να είναι εξίσου συγκινητικά και δυνατά! Οι σχέσεις μας είναι φιλικές και φυσικά δεν έχουμε την πίεση της εμπορικής επιτυχίας αλλά ούτε και η οικονομική επιβίωσή μας βασίζεται στην επιτυχία της παράστασης. Στην Ομάδα μας υπάρχουν άνθρωποι με ταλέντο, από ποικίλους εργασιακούς χώρους, με μόνο κίνητρο την αγάπη για την τέχνη και τη θεατρική δημιουργία. Υπάρχει μια ισχυρή ομαδική δυναμική, κάτι που είναι πολύ σημαντικό στο ανέβασμα μιας παράστασης. Η αγάπη όλων μας για το θέατρο είναι αυτό που μας κρατά δημιουργικούς και ζωντανούς. Το θέατρο για εμάς είναι τρόπος έκφρασης και επικοινωνίας με το κοινό. Κάθε παράσταση είναι μια νέα ευκαιρία να μοιραστούμε ιστορίες και συναισθήματα. Αυτή η κοινή αγάπη μας συνδέει και μας ωθεί στο να δίνουμε πάντα τον καλύτερο μας εαυτό.

Ποια είναι η μεγαλύτερη πρόκληση όταν συνδυάζετε τη δουλειά της ηθοποιού με αυτή της ενδυματολόγου; Πώς ισορροπείτε μεταξύ των δύο αυτών ρόλων;

Ο συνδυασμός των ρόλων της ηθοποιού και της ενδυματολόγου είναι σίγουρα μια μεγάλη πρόκληση, αλλά ταυτόχρονα όμως, αποτελεί και την πηγή μιας μεγάλης ικανοποίησης. Η μεγαλύτερη πρόκληση βρίσκεται στη διαχείριση του χρόνου και της ενέργειας, καθώς οι απαιτήσεις και των δύο ρόλων είναι υψηλές και χρειάζονται αφοσίωση και προσοχή στη λεπτομέρεια. Ως ηθοποιός, το να προετοιμάζομαι για έναν ρόλο απαιτεί πολύωρες πρόβες, ανάλυση του χαρακτήρα, συναισθηματική εμβάθυνση και απόλυτη συγκέντρωση στη σκηνή. Το κομμάτι της ενδυματολογικής επιμέλειας από την άλλη έχει μεγάλα περιθώρια δημιουργικότητας και φυσικά μου άνοιξε νέους ορίζοντες. Μελετάω την εποχή, την κουλτούρα, το στυλ που αντιπροσωπεύει κάθε έργο, κάνω έρευνα για τα κοστούμια της συγκεκριμένης περιόδου, συνεργάζομαι στενά με τη σκηνοθέτιδά μας προκειμένου να συμφωνήσουμε πως θα υποστηρίξουμε τη γενική οπτική του έργου, την αισθητική και την ατμόσφαιρα, συνεργάζομαι με τους ηθοποιούς, διοργανώνουμε δοκιμές κοστουμιών, κάνουμε τροποποιήσεις σε κάποια ρούχα και είμαστε ΟΛΟΙ υπεύθυνοι για τη διαχείριση και τη συντήρηση των κοστουμιών, ούτως ώστε να είναι πάντα σε καλή κατάσταση για μελλοντική χρήση. Σίγουρα είναι μια πολύ δημιουργική εργασία που απαιτεί φαντασία! Ένας ακόμα σημαντικός παράγοντας είναι η συνεργασία με την ομάδα. Μετά από τόσα χρόνια, αρκετοί ηθοποιοί της ομάδας μας έχουν τόσο καλή αίσθηση του ρόλου που υποδύονται που και μόνοι τους φέρνουν αξιόλογες προτάσεις που πολλές φορές κρατάμε! Οι ηθοποιοί πρέπει να νιώθουν άνετα με τα κοστούμια τους για να μπορούν να αποδώσουν τον ρόλο τους με αλήθεια. Η ισορροπία, λοιπόν, μεταξύ των δύο ρόλων επιτυγχάνεται με καλή οργάνωση. Συνήθως, ξεκινώ την έρευνα αρκετά νωρίς, προτού οι πρόβες φτάσουν στην κορύφωσή τους. Με αυτόν τον τρόπο, μπορώ να αφιερώνω τον απαραίτητο χρόνο ενώ παράλληλα έχω τον χώρο να αφοσιωθώ στον ρόλο που υποδύομαι.

Οι διπλές αυτές υποχρεώσεις απαιτούν πολλή ενέργεια και συγκέντρωση, αλλά η αγάπη μου για το θέατρο και τη δημιουργική διαδικασία με βοηθά να βρίσκω την ισορροπία. Και οι δύο ρόλοι είναι αλληλοσυμπληρούμενοι, καθώς η εμπειρία μου ως ηθοποιός με βοηθά να κατανοώ καλύτερα τι χρειάζονται οι ηθοποιοί από τα κοστούμια, ενώ η δουλειά μου ως ενδυματολόγος με φέρνει πιο κοντά στη συνολική αισθητική δημιουργία της παράστασης.

Η συνεργασία σας με τη σκηνοθέτιδα Κατερίνα Μπλάτσου έχει φέρει εξαιρετικά αποτελέσματα. Τι πιστεύετε ότι κάνει αυτή τη συνεργασία τόσο ξεχωριστή και ποια είναι η συμβολή της στη δημιουργική διαδικασία της παράστασης;

Η συνεργασία μου με την Κατερίνα Μπλάτσου όλα αυτά τα χρόνια είναι πραγματικά ξεχωριστή! Η σκηνοθεσία της κ. Κ. Μπλάτσου είναι πάντα γεμάτη έμπνευση, κάτι που μας παρακινεί να δίνουμε τον καλύτερο εαυτό μας στη σκηνή.  Έχει γερές βάσεις, αμοιβαία κατανόηση, κοινή καλλιτεχνική αισθητική και σίγουρα αγάπη. Πρώτα απ’ όλα, η Κατερίνα Μπλάτσου έχει έναν μοναδικό τρόπο να καθοδηγεί τους ανθρώπους γύρω της. Η σκηνοθετική της προσέγγιση είναι πάντα γεμάτη έμπνευση και φαντασία, αλλά ταυτόχρονα συνοδεύεται από μια ακριβή και συχνά απαιτητική καθοδήγηση. Η βαθιά της γνώση και η εμπειρία της στο θέατρο, η η ικανότητα που έχει να αναγνωρίζει τις δυνατότητες κάθε ηθοποιού και να τις αξιοποιεί, ο σεβασμός με τον οποίο αντιμετωπίζει κάθε θεατρικό έργο, η βαθιά μελέτη του κειμένου και των χαρακτήρων την οδηγούν στο να διατηρεί την ισορροπία ανάμεσα στην αυθεντικότητα του κειμένου και την προσωπική σκηνοθετική της σφραγίδα. Η επικοινωνία μας είναι ανοιχτή και ειλικρινής και αισθάνομαι ότι με εμπιστεύεται απόλυτα! Έχουμε αναπτύξει μια σχέση εμπιστοσύνης που μας επιτρέπει να συνεργαζόμαστε ανεμπόδιστα. Πέρα από τη σκηνοθετική καθοδήγηση, έχει έναν εξαιρετικό τρόπο να αναπτύσσει την ομαδικότητα, δημιουργεί ένα περιβάλλον όπου όλοι νιώθουμε ελεύθεροι να εκφραστούμε, αλλά και υπεύθυνοι απέναντι στο έργο που έχουμε αναλάβει. Αυτός ο συνδυασμός δημιουργικής ελευθερίας και πειθαρχίας είναι καθοριστικός για το εξαιρετικό επίπεδο των παραστάσεών μας. Είναι πάντα ανοιχτή σε ιδέες και προτάσεις, συνεργαζόμαστε στενά για την επιλογή των κοστουμιών και η αλληλεπίδρασή μας σε αυτό το κομμάτι μου επιτρέπει να κατανοώ βαθύτερα τη σκηνοθετική της ματιά και να δημιουργώ κοστούμια που συμβάλλουν στην συνολική αισθητική της παράστασης.

Η παράσταση εντυπωσίασε τόσο το κοινό όσο και την κριτική επιτροπή. Ποια ήταν τα συναισθήματά σας όταν ανεβαίνατε στη σκηνή και πώς αντιμετωπίζετε την αποδοχή και τον ενθουσιασμό που δέχεστε;

Όταν ανεβαίνω στη σκηνή, τα συναισθήματα μου είναι από τη μία, μια γλυκιά αγωνία και, από την άλλη, απεριόριστη χαρά. Πάντα έχω άγχος πριν την παράσταση, γιατί θέλω να αποδώσω με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τον ρόλο και να τιμήσω την προσπάθεια όλης της ομάδας, αλλά και την εμπιστοσύνη της σκηνοθέτιδας μας. Την ίδια στιγμή, όμως, αισθάνομαι και μια απίστευτη αίσθηση απελευθέρωσης όταν μπαίνω στον χαρακτήρα που υποδύομαι και αρχίζω να αλληλεπιδρώ με τους ηθοποιούς και το κοινό. Είναι σαν να αφήνω πίσω τον εαυτό μου και να βυθίζομαι στην ιστορία που θέλουμε να παρουσιάσουμε. Όταν νιώθω το κοινό να ανταποκρίνεται θετικά, είτε με γέλια, είτε με συγκίνηση, είτε με χειροκροτήματα, νιώθω ότι αυτό που κάνουμε έχει πραγματικά αντίκτυπο. Ειδικά μετά από τόσο καιρό προετοιμασίας και πολύωρων προβών, είναι υπέροχο να βλέπεις ότι η παράσταση μας μπορεί να αγγίξει τις ψυχές των ανθρώπων. Όσον αφορά την κριτική επιτροπή, το γεγονός ότι αναγνωρίζει και επιβραβεύει τη δουλειά μας είναι μια τεράστια τιμή για εμάς. Τα βραβεία και οι διακρίσεις είναι, φυσικά, πολύ σημαντικές και μας γεμίζουν ικανοποίηση, αλλά δεν είναι ο μοναδικός στόχος μας. Το πιο σημαντικό είναι η αίσθηση ότι καταφέραμε να δημιουργήσουμε κάτι αληθινό και να το μοιραστούμε απλόχερα με το κοινό του Παπάγου- Χολαργού που έρχεται να μας δει στο θέατρο! Αντιμετωπίζω την αποδοχή με ευγνωμοσύνη, αφού το θέατρο είναι πάντα μια ομαδική προσπάθεια και όχι προσωπική! Κάθε διάκριση είναι αποτέλεσμα της συνεργασίας όλων και ανήκει σε όσους συμμετέχουν στην παράσταση!

Τι σημαίνει για εσάς το ερασιτεχνικό θέατρο στην Ελλάδα και πώς βλέπετε το μέλλον του; Τι θα λέγατε σε όσους σκέφτονται να ασχοληθούν με αυτό;

Θεωρώ ότι το ερασιτεχνικό θέατρο στην Ελλάδα είναι μια σπουδαία μορφή έκφρασης και δημιουργικότητας, που προσφέρει ανεκτίμητες εμπειρίες σε όσους συμμετέχουν. Είναι ο ιδανικός τρόπος για τους ανθρώπους που μοιράζονται την αγάπη για την τέχνη, ειδικότερα για το θέατρο, να συναντηθούν, να συνεργαστούν και να δημιουργήσουν κάτι όμορφο. Το γεγονός ότι είναι ερασιτεχνικό δεν το καθιστά λιγότερο σημαντικό ή ποιοτικό. Αντιθέτως, σε πολλές περιπτώσεις, η αφοσίωση και το πάθος των ανθρώπων που ασχολούνται με το ερασιτεχνικό θέατρο συχνά ξεπερνά τις προσδοκίες! Προσφέρει μια αίσθηση κοινότητας, είναι ένας ασφαλής και οικείος χώρος όπου ο καθένας μπορεί να εκφραστεί ελεύθερα, χωρίς την πίεση του επαγγελματισμού, αλλά με την ίδια σοβαρότητα. Παράλληλα, το ερασιτεχνικό θέατρο ενισχύει τον πολιτισμό σε τοπικές κοινωνίες και προσφέρει ευκαιρίες καλλιτεχνικής έκφρασης σε ανθρώπους κάθε ηλικίας. Σχετικά με το μέλλον του ερασιτεχνικού θεάτρου στην Ελλάδα βλέπω ότι υπάρχει τεράστια πρόοδος και διαρκώς ανθίζει. Αυτό αποτυπώνεται και στον διευρυμένο αριθμό των πόλεων ανά την Ελλάδα που αναλαμβάνουν να διοργανώνουν Πανελλήνιους Θεατρικούς Αγώνες! Οι τοπικές κοινότητες, οι Δήμοι και οι Περιφέρειες διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στηρίζοντας και χρηματοδοτώντας ερασιτεχνικές ομάδες και Πανελλήνια Φεστιβάλ. Οι ερασιτεχνικές ομάδες από την άλλη προάγουν και διατηρούν το πολιτιστικό στοιχείο σε τοπικό επίπεδο, γι’ αυτό και για διασφαλιστεί η βιωσιμότητά τους έχουν ανάγκη την υποστήριξη, την προβολή αλλά και φυσικά την απαραίτητη χρηματοδότηση.

Οι προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε στο ερασιτεχνικό θέατρο έχουν να κάνουν κυρίως με τη διαχείριση του χρόνου. Αν ρωτήσετε τους περισσότερους από εμάς, το θέατρο όπως είπα και στην αρχή δεν είναι μία απλή διέξοδος ή ένα «χόμπι». Είναι τρόπος ζωής. Συχνά προσπαθούμε να ισορροπούμε τις υποχρεώσεις των προβών με άλλες δουλειές ή προσωπικές υποχρεώσεις, κάτι που απαιτεί δεξιότητα αλλά και οργάνωση για να το πετύχει κανείς. Οι πρόβες για το ανέβασμα μιας παράστασης είναι μια ομαδική δουλειά, που απαιτεί δέσμευση, ωστόσο μπορεί να είναι πολύωρες αλλά και εξαντλητικές. Παρά τις δυσκολίες που μπορεί να υπάρχουν η αγάπη των ανθρώπων για το θέατρο και η ανάγκη τους να δημιουργούν δεν σταματά, γι΄ αυτό και το ερασιτεχνικό θέατρο θα συνεχίσει να υπάρχει και να εξελίσσεται!

Σε όσους σκέφτονται να ασχοληθούν με το ερασιτεχνικό θέατρο, θα έλεγα να το τολμήσουν χωρίς δισταγμό! Το θέατρο μπορεί να αλλάξει τη ζωή τους, προσφέροντάς τους μια νέα οπτική για τον κόσμο και τους ανθρώπους γύρω τους. Είναι ένας χώρος όπου μπορείς να εξερευνήσεις τα συναισθήματά σου, σε ενδυναμώνει και τελικά εκφράζεις δημιουργικά αυτό που είσαι!

Έχετε κάποιον επόμενο στόχο είτε ως ηθοποιός είτε ως ενδυματολόγος; Ποια είναι τα μελλοντικά σας σχέδια;

Έχοντας περάσει όλα αυτά τα χρόνια στην «αγκαλιά» της Θεατρικής Ομάδας Παπάγου- Χολαργού, τόσο ως ηθοποιός όσο και ως ενδυματολόγος, οι στόχοι μου δε σταματάνε ποτέ. Ως ηθοποιός, η μεγαλύτερη πρόκληση θα ήταν να αναλάβω ρόλους που θα με βγάλουν από αυτό που λέμε «ζώνη άνεσης» και θα με κάνουν να ανακαλύψω σύνθετους θεατρικούς χαρακτήρες.  Ως ενδυματολόγος, στόχος μου είναι να εμπλουτίσω περαιτέρω το «βεστιάριο» που έχω δημιουργήσει μέσα σε αυτά τα χρόνια και να συνεχίσω να μελετώ νέες τεχνικές στον τομέα του θεατρικού κοστουμιού αλλά και να μάθω περισσότερα για την ιστορία του θεατρικού κοστουμιού. Η έρευνα για κάθε έργο και η κατανόηση της εποχής που αυτά αντιπροσωπεύουν είναι κάτι που με συναρπάζει.

Το θέατρο είναι η ΠΙΟ αυθεντική έκφραση της ζωής μου. Μέσω της τέχνης του θεάτρου συμμετέχω σε ένα υπέροχο ταξίδι και ανυπομονώ να δω που θα με οδηγήσει ο επόμενος σταθμός αυτού του ταξιδιού!

Ευχαριστώ πολύ την Έκφραση Πολιτισμού και εσάς προσωπικά για τη φιλοξενία και τις εύστοχες ερωτήσεις σας!